Casus: Scholen kunnen beter stoppen met huiswerk
Vandaag las ik een casus over huiswerk in klasse. De casus kan je lezen via deze link:
Ik ben het eens met de afschaffing van het huiswerk. Tenminste buiten de schooluren. Lagere school kinderen hebben heel wat energie die ze op het einde van de dag moeten kwijt spelen. Ze hebben namelijk al een hele dag achter de schoolbanken gezeten. Ze hebben nood aan spanning, uitdaging, fysieke inspanning en avontuur, samen met leeftijdsgenoten. Deze leeftijdsgenoten zijn van uitermate belang voor hun sociale ontwikkeling. Daarom moeten ze vooral kunnen spelen in hun vrije tijd en hun hobby's kunnen uitvoeren.
Ik zie ook vaak ouders helpen met het huiswerk. Soms gaat dat goed, maar dikwijls gaat het slecht. Ouders kennen bepaalde methodieken van de lessen niet. Dingen die ze thuis maken, doen ze met de ouders dan dikwijls op een andere manier, waardoor het kind in de war kan geraken. De manier van lesgeven is sterk veranderd tegenover vroeger.
Huiswerk wordt dan ook dikwijls verbeterd (of soms zelfs gemaakt) door de ouders, waardoor de eindscore eigenlijk een vertekend beeld geeft. Huiswerk zou dan ook niet op punten mogen staan.
Ik ben voor huiswerk binnen de schooluren waarbij de kinderen de tijd krijgen om dit te maken in de les. Dit kan dan gecombineerd worden met langdurige taken (die ze in de les kunnen maken), zodat de kinderen leren plannen en de overstap naar het secundair vlot kan gaan.
Om mijn mening verder te verdiepen, gebruik ik het ethisch model van Liégeois (2009).
Voorwaarden
1) Grondhouding
- Echtheid: Voor mij is huiswerk is belangrijk, maar niet buiten de schooluren. Al zijn er zeker mensen die er anders over denken.
- Empathie: Kinderen kunnen moe zijn na een dag school en willen liever geen huiswerk. Ik
ontspan me ook graag na een dag werken. Een kind kan hier ook nood aan hebben.
- Aanvaarding: Niet alle kinderen zijn even goed in huiswerk. De ene heeft meer tijd nodig dan de andere. De ene heeft er ook meer tijd voor dan de andere door hobby's.
2) Dialoog voeren met de betrokkenen
In dit artikel hebben een docent en een kinderpsychiater het woord. Een ouder of een kind komt niet aan bod. Er zijn ouders die voor en tegen huiswerk zijn. Kinderen ongetwijfeld ook. Er zijn er die dit graag doen, en er zijn er ook die dit niet graag doen. We vullen allemaal onze tijd ook anders in na de schooluren. Ik denk dat de docent en de kinderpsychiater wel de nodige ervaring hebben en hieruit een analyse hebben gemaakt.
Aandachtspunten
1) Situatie analyseren
De psychiater en docent beschikken beiden over een goede kennis. Deze kan dus ook als betrouwbaar worden gezien. Toch hebben we niet genoeg informatie over de andere partijen: de ouders en de kinderen. Maar we weten wel dat iedereen zijn vrije tijd anders spendeert. De ene ouder werkt voltijds en moet na het werk nog beginnen koken, de andere ouder werkt misschien halftijds en het eten staat al klaar na school. Het ene kind heeft nog voetbaltraining, het andere kind heeft dit misschien niet.
2) Handelingsmogelijkheden zoeken
In het artikel opteren ze dat de doelstellingen van huiswerk – leren plannen, zelfstandig werken, de leerstof inoefenen – ook op andere manieren kunnen bereikt worden dan met huiswerk. Misschien kan een schooldag systematisch eindigen met huiswerk en de kinderen naar huis kunnen met eventueel enkel nog een creatief opdrachtje voor de volgende dag.
Ik denk zelf ook nog aan digitaal huiswerk, waar denkfouten automatisch feedback krijgen en waar de hulp van ouders overbodig is. Dit zou ook kunnen passen in ons digitale tijdperk.
Er zijn op scholen ook huiswerkklasjes, waarbij de tijd wordt gegeven om huiswerk te maken met de juiste hulp qua methoden dat binnen de schoolmuren is.
Misschien komen de kinderen en/of ouders ook nog wel op leuke manieren om huiswerk overbodig te maken of stressvrij.
3) Motieven verhelderen
Huiswerk zorgt voor vele gezinnen voor:
- Stress en frustratie
- Tijdsgebrek als gezin en vrije tijd
- Achterstand als ouders het kind niet kunnen helpen
De doelstellingen van huiswerk kunnen ook op andere manieren bereikt worden.
Er is een grote diversiteit binnen de gezinnen en leersnelheid
4) Effecten inschatten
- Huiswerk op het einde van de schooldag (binnen de schooluren): De leerstof zit nog fris in het geheugen bij de kinderen. De leraar krijgt zo een beeld over de leerstof en methodiek en kan deze de dag erna eventueel bijsturen of een extra les inplannen. De leerkracht kan ook individueel extra huiswerk geven op lange termijn waardoor de kinderen leren plannen, en er extra kan worden geoefend voor kinderen die het nodig hebben.
- Digitaal huiswerk: De kinderen krijgen direct feedback op de taakjes of oefeningen. De leerkracht moet niet meer verbeteren en de ouders zullen minder geneigd zijn om de taak te verbeteren of te maken als deze niet op punten staan. De kinderen werken graag met de digitale technologie en ze leren al spelend. Nadeel: wat met kinderen die geen computer hebben?
- Huiswerkklasjes: Wanneer kinderen extra uitleg nodig hebben kunnen ze dit vragen aan de leraar die de juiste methodiek onder de knie heeft. Kinderen blijven dan wel langer op school, waardoor de vrije tijd wordt beknot.
Evaluatiemoment
1) Intuïties uitspreken
Er zijn dus creatievere oplossingen voor huiswerk. We kunnen onze tijd dus heel wat anders indelen. Het zou beter kunnen zijn voor iedereen: de kinderen, de leerkrachten en de ouders.
2) Normen verduidelijken en waarden evalueren
- Kinderen moeten vrij hun tijd kunnen spenderen zoals ze dat willen: waarde vrijheid
- De school moet zorgen voor de overdracht van kennis en vaardigheden: waarden verantwoordelijkheid, deskundigheid
- Gezinnen moeten tijd kunnen spenderen met elkaar: waarden kwaliteit, liefde/warmte
Bronvermelding:
De Vylder, S., Meersdom, V., Six, L., Strynck, E., & Vandezande, J. (2014-2015).
AOLO - Religie, zingeving en levensbeschouwing.
Danckaerts, M., Ramaekers, S. (2013). Opinie: Scholen kunnen beter stoppen met huiswerk. Geraadpleegd op 18 september 2015, van
http://www.klasse.be/ouders/35892/opinie-scholen-kunnen-beter-stoppen-met-huiswerk/